Αστιγματισμός

Το σφάλμα του αστιγματισμού και το σφάλμα της καμπύλωσης πεδίου εξετάζονται μαζί γιατί αν και επιδρούν κατά διαφορετικό τρόπο στο είδωλο, προέρχονται εντούτοις από το ίδιο φαινόμενο.
Έστω ότι ένας φακός είναι διορθωμένος από το σφαιρικό σφάλμα και την κόμη, τότε για αντικείμενα που βρίσκονται σε σχετικά μεγάλη απόσταση από τον κύριο άξονα παρατηρείται ότι τα είδωλα τους είναι μη στιγματικά.

Σύντομη περιγραφή-ορισμός
Αστιγματισμός είναι η διαθλαστική ανωμαλία του οφθαλμού κατά την οποία η διαθλαστική δύναμη του ματιού ποικίλλει στους διάφορους μεσημβρινούς, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η εστίαση των εισερχομένων ακτινών στο μάτι σ' ένα σημείο.

Μορφές
Όταν οι δύο μεσημβρινοί, που εμφανίζουν τη μέγιστη διαφορά διαθλαστικής δύναμης, είναι κάθετοι μεταξύ τους μιλάμε για ομαλό αστιγματισμό. Στον ανώμαλο αστιγματισμό (π.χ κερατόκωνο) οι δύο μεσημβρινοί με τη μέγιστη διαφορά δεν είναι κάθετοι μεταξύ τους.
Ο αστιγματισμός μπορεί να διαιρεθεί στις παρακάτω κατηγορίες:

Απλός μυωπικός όταν η μια γραμμή βρίσκεται πάνω στον αμφιβληστοειδή και η άλλη μπροστά από αυτόν (μυωπική)

Απλός υπερμετροπικός

Σύνθετος μυωπικός

Σύνθετος υπερμετροπικός

  Μικτός

Αίτια
Στη μέγιστη πλειοψηφία των περιπτώσεων ο αστιγματισμός οφείλεται στον κερατοειδή και δεν παρουσιάζει σημαντικές μεταβολές κατά τη διάρκεια της ζωής. 

Συμπτώματα
Τα συμπτώματα του αστιγματισμού είναι η θολή όραση και η κοπιωπία.

Αντιμετώπιση
Η διόρθωση του αστιγματισμού γίνεται με κυλινδρικούς ή σφαιροκυλινδρικούς φακούς ή και με είδικούς τορικούς-αστιγματικούς φακούς επαφής, μαλακούς ή σκληρούς. Σημαντικό είναι ο καθορισμός του άξονα του αστιγματισμού. Οι σκληροί φακοί επαφής χρησιμοποιούνται κυρίως στον ανώμαλο αστιγματισμό. 

 Ο άξονας του κυλινδρικού φακού πρέπει να είναι κάθετος με τον άξονα του αστιγματισμού. Σαν παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι το αυγό είναι ο κερατοειδής και προσπαθούμε με δυο αυγά να φτιάξουμε μια σφαίρα. Αυτό θα το πετύχουμε ενώνοντας τα δυο αυγά κάθετα. Έτσι συμπεριφερόμαστε και στη διόρθωση του αστιγματισμού ώστε αθροιστικά να πετύχουμε την ίδια διαθλαστική δύναμη σε όλους τους άξονες του οφθαλμού.